(Fotograaf Martijn Heemstra)
Iedereen wil ‘fijn wonen’ in zijn of haar eigen woonomgeving en daarop zelf zoveel mogelijk de regie houden. Wat dit betekent is voor iedereen verschillend, maar zaken als: veilig, duurzaam, mooi, comfortabel, gezond en passend bij verschillende levensfases hebben daar direct mee te maken. Met deze dingen zijn mensen, dorpen, overheden en bedrijven bezig in de Coalitie Gezond Wonen.
De Coalitie Gezond Wonen werkt vanuit twee invalshoeken:
- Samen met bewoners, vanuit mooie initiatieven die zij in hun dorpen zijn gestart om hun woningen en gemeenschappen levendig, gezond, economisch sterk en sociaal te maken, probeert de coalitie dingen uit te zoeken, knelpunten weg te nemen en mooie projecten te ondersteunen.
- Daarnaast probeert de coalitie vanuit haar landelijke en internationale netwerken nieuwe concepten te zoeken en te ontwikkelen. Hier gaat het onder andere over levensloopgeschikt bouwen, gezond bouwen, nieuwe financieringsconstructies en multifunctionele toepassingen van woonconcepten.
Op deze wijze werkt de coalitie samen met mensen in het aardbevingsgebied die zelf kwaliteit aan hun leefomgeving willen toevoegen. De coalitie biedt ondersteuning bij projecten en lost vragen en knelpunten voor de bewoners op. Andersom bieden de bewoners aan de bedrijven en instellingen een speelveld waarin producten en diensten kunnen worden ontwikkeld en getest die ook elders, in andere gebieden in het land, ingezet kunnen worden. De bewoner staan voorp! De Coalitie Gezond Wonen ziet bewoners als opdrachtgever in hun eigen woonomgeving. Zelf regie voeren in zorg en welzijn, uitgaan van wat zij/hij zelf kan en wil. Nu en straks. De coalitie bestaat uit bedrijven en maatschappelijke organisaties die waar nodig kunnen meedenken, lobbyen, ontwikkelen en ontwerpen. Samen zorgen we ervoor dat het makkelijker wordt om de eigen omgeving levensloopgeschikt te maken.
De Coalitie Gezond Wonen is in 2016 opgericht, geïnspireerd door het congres “Building the future of Health” dat in 2016 in het UMCG werd gehouden en als doel had architectuur en ruimtelijke ontwikkeling te koppelen aan gezondheidszorg en preventie. De coalitie bestaat momenteel uit de volgende partijen:
Noaber foundation, HANNN, NCG, Vereniging Groninger Dorpen, BuildinG, UMCG, VolkerWessels, Van Wijnen, RVO, Health Holland en KAW.
Aardbevingsgebied
Bij de versterking van de gebouwen in het aardbevingsgebied wordt voortdurend gesproken over de ‘koppelkansen’ die de versterking met zich mee brengt. Als we toch met de gebouwen aan het werk gaan, laten we dan ook de kans benutten om deze woningen duurzaam, levensloopgeschikt en daarmee toekomstbestendig te maken.
Zo krijgen bewoners in het kader van verduurzaming de mogelijkheid om te investeren in het energiezuinig maken van hun woningen. Maar voor het levensloopgeschikt maken van woningen zijn tot nu toe geen maatregelen verschenen en zijn geen middelen beschikbaar gesteld. En waar mensen de besparingen die ontstaan door te investeren in energiezuinige maatregelen meteen in hun portemonnee merken, gaat het bij levensloopgeschikt maken van woningen vaak om effecten op lange termijn en kostenbesparing op andere plekken. Hierdoor zijn oplossingen op dit terrein moeilijker te realiseren.
Mede om deze reden heeft de Coalitie Gezond Wonen het aspect van het levensloopgeschikt maken van de woningvoorraad tot haar speerpunt gemaakt en wil zij de kennis en ervaring die er is binnen de coalitie gebruiken om de inwoners van Groningen gezond te laten wonen in hun steden en dorpen. Hierbij hanteren we de definitie van ‘Positieve Gezondheid’ van Machteld Huber. Daarbij wordt Gezondheid gezien als het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale levensuitdagingen om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie te voeren. De coalitie werkt hierin nauw samen met de Regiegroep Personalized & Customized Health die is aangesteld door de Provincie Groningen, op advies van de SER Noord Nederland.
Vanuit deze invalshoek is een programma opgesteld voor de komende drie jaren. Er wordt gewerkt in een drietal werkgroepen, te weten: Team Dorpsinitiatieven, Team Levenslooppakketten en Team Nieuwe Concepten.
Team Dorpsinitiatieven werkt samen met de dorpen in het gebied bij het opzetten van initiatieven op het gebied van Gezond Wonen. Er zijn in de Groninger dorpen al diverse initiatieven van start gegaan en daarbij biedt de coalitie procesondersteuning, kennis en inhoudelijke advisering aan. Momenteel zijn er contacten met Garmerwolde, Garnwerd, Warffum en Loppersum en zijn er een aantal dorpen met wie contact in voorbereiding is.
Team Levenslooppakketten ontwikkelt flexibele levenslooppakketten die bestaan uit een modulaire mix van domotica, (gestandaardiseerde) woningaanpassingen en dienstarrangementen. Deze pakketten haken aan bij de versterkingsopgave, sluiten aan bij de behoefte van bewoners en zijn laagdrempelig beschikbaar. De kennis en ervaring van de coalitiepartners die is opgedaan bij het verduurzamen en aanpassen van corporatiewoningen elders in het land worden hierbij ingezet en getransformeerd naar pakketten, zodat individuele woningeigenaren hieruit hun eigen pakket kunnen samenstellen. De woningeigenaren daarentegen bieden de partijen in de coalitie de mogelijkheid om de door hen ontwikkelden pakketten te testen in een ‘real life’ situatie.
Team Nieuwe Concepten houdt zich bezig met het ontwikkelen van vernieuwende woonvormen, in ontwerp, in marketing, in eigenaarschap en financiering – geïnspireerd op de WELL standard. De behoefte aan nieuw te ontwikkelen woonvormen is groot. Voor een deel van de woningvoorraad is versterking mogelijk duurder dan nieuwbouw. Voor een deel van de bewoners is versterking aanleiding om een gekoesterde woonwens te verzilveren en iets nieuws te willen.
We doen dit door:
- Een standaard te ontwikkelen voor gezond bouwen en wonen in het aardbevingsgebied
- Showcases en mogelijke onderzoeksobjecten: modelwoningen/demo-velden of experimenteerterreinen
- Andere verdienmodellen, nieuwe vormen van collectief particulier opdrachtgeverschap en tussenvormen van huur en koop ontwikkelen
Ben je dorpsbewoner en wil je meer weten? Mail of bel Inge Zwerver i.zwerver@groningerdorpen.nl (050) 306 29 00